اعتیاد را بهتر بشناسید

تعریف اعتیاد از نظر سازمان ملل متحد

          
اعتیاد را به عادت کردن و خو گرفتن معنی کرده‌اند. اما در سال 1950سازمان ملل متحد تعریف زیر را برای اعتیاد به مواد مخدر ارایه کرده:

اعتیاد به مواد مخدر عبارت است از مسمومیت تدریجی یا حادی که به علت استعمال مدام یک دارو اعم از طبیعی و یا ترکیبی ایجاد می شود و به حال شخص و اجتماع زیان آور است.

 

عوارض اعتیاد (جسمی، روانی، اجتماعی)

اگر نیم نگاهی به پیامدها و عوارض اعتیاد به مواد مخدر بیندازیم خواهیم دید که پیامدهای اعتیاد جامعه، فرد و خانواده را از نظر اقتصادی، اجتماعی، روانی و جسمی در برمی‌گیرد. از مهمترین عوارض جسمی اعتیاد به مواد مخدر (کانابیسها، محرک ها، کانابیس های ترکیبی مثل بنزای، کمیکال و ...) می توان به ناراحتی‌های عصبی، جنسی، بی‌اشتهایی، اضطراب و فشارهای شدید روحی و روانی، انزوا و تنهایی و ناراحتی‌های عضلانی و لاغر شدن و همانند آن اشاره کرد.

عوارض روانی و شخصیتی ناشی از اعتیاد به مواد مخدر فراوانند از جمله : ضعف اراده، بی توجهی به مسولیت‌های فردی، ضعف شخصیت، ضعف عاطفه، برهم خوردن تعادل روانی، شخصیت نامتعادل متزلزل و عدم اعتماد به نفس و همچنین در زمینه اجتماعی می‌توان به عوارضی مانند بی‌توجهی به مقررات جامعه، ضعف نیروی کار جامعه، بی‌نظمی و قانون گریزی و افزایش انحرافاتی مانند : سرقت، فحشا، تکدی گری اشاره کرد.

اعتیاد نیز همانند دیگر بیماری‌های مزمن ممکن است چرخه‌های لغزش و قطع مصرف را شامل شود؛ اگر اعتیاد درمان و متوقف نشده و با فعالیت‌های بهبودی همراه نشود ممکن است باعث معلولیت مغزی و حتی مرگ شود.

 

درمان بیماری اعتیاد

اعتیاد دو جنبه را در افراد مصرف کننده تحت تاثیر قرار می دهد: جنبه جسمی و جنبه روانی. بنابراین به این مهم دست می یابیم که اعتیاد مانند بیماری سرما خوردگی نیست که بتوان با چند روز استراحت و ایزوله کردن، فرآیند درمان تکمیل شود. حتی مثل بیماریهای دیگر هم نیست که برای برخی از آنها واکسن کشف شده باشد.

 

 

متخصصان درمان بیماری اعتیاد همگی اتفاق نظر دارند که اگر اعتیاد را بیماری فرض کنیم برای آن راه حل قطعی وجود ندارد و با خواست فرد معتاد شروع درمان صورت می گیرد و اگر پشتکار داشته باشد قطعا بیماری را مهار میکند. یعنی اینکه بیماری قابل درمان نیست بلکه قابل کنترل است.

در مجموع بیماری‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند، بیماری‌هایی که با درمان بطور کامل برداشته می‌شوند مثل آپاندیس یا عفونت ریه که با برداشتن عضو یا مصرف آنتی بیوتیک بیمار کاملا بهبود پیدا می‌کند و دسته دوم بیماری‌هایی هستند که ماهیتشان مزمن است مثل دیابت، قند خون بالا، فشار خون در اصطلاح به این بیماری‌ها،کرونیک می‌گویند که تابع زمان بوده و قابل کنترل هستند که بیماری اعتیاد جزء این دسته از بیماری‌ها می‌باشد.

موسسه رهپویان آوای رهایی با آگاه ساختن خانواده ها و فرد مصرف کننده بر این مهم اشاره دارد که درمان اختلال‌های رفتاری سهم بسیار بزرگی در متوقف کردن بیماری اعتیاد دارد. لذا با بکارگیری از متخصصان روانشناس اعتیاد و مددیاران کار آزموده و درمانگران با تجربه روش درمانی آموزش و گفتار درمانی را پیشه کرده و در این ضمینه موفق بوده است.

روش‌های متنوع نسبت به نوع مصرف یک فرد مصرف کننده مثل روش درمانی ماتریکس، برنامه 12 قدم، مشاوره و .... باعث شده که درصد بهبود یافتگان این مرکز افزایش یابد.

 

تاثیر اعتیاد بر خانواده

بهایی که خانواده یک معتاد باید بپردازند بسیار ویرانگر است. اگر یکی از اعضا خانواده در این زمینه مشکل داشته باشد. همه اعضا خانواده تحت تاثیر قرار می‌گیرند این مسئله یک مشکل خانوادگی محسوب می‌شود. چون بر استحکام، ثبات وحدت و سلامت فکری جسمی خانواده تاثیر می‌گذارد و بچه‌ها بیشتر تحت تاثیر این مشکل قرار می‌گیرند. مطمئنا کسی یک شبه از یک فرد عادی به یک معتاد تبدیل نمی‌شود. این روند مراحل مختلفی دارد. به همراه این پیشرفت اندوهناک فاکتور دیگری نیز وجود دارد که باعث آزار اعضای خانواده می‌شود این مراحل و فاکتورها عبارتند از :

انکار 

اعتیاد بیماری انکار نامیده می‌شود هم برای فرد و هم برای خانواده‌اش. مسائل غیر عادی تبدیل به مسائل عادی می‌شوند. مشکل معمولا آنقدر بزرگ است که خانواده یاد می‌گیرند وانمود کنند که اتفاقی نیفتاده است و طوری رفتار می‌کنند که انگار هیچ مشکلی متوجه اعضای خانواده نیست. اعضای خانواده معمولا در برخورد با اعتیاد یکی از اعضا وانمود می‌کنند که مشکل آنقدرها هم بزرگ نیست.

کار 

اعضا خانواده کاملا جذب رفتار، اخلاق و فعالیت‌های فرد معتاد می‌شوند. بطوری که دنیایشان فقط حول او میچرخد. این مسئله تا حدی پیش می‌رود که آن‌ها کار و مسئولیت‌های سابق خود را کاملا فراموش می‌کنند.

ترس 

به خاطر رفتارهای غیر قابل پیش بینی و دمدمی مزاجانه‌ی فرد معتاد زندگی خانوادگی مملو از اضطراب و ترس می‌شود. هیچ کس نمی‌داند حتی یک ساعت بعد چه اتفاقی می‌افتد اما بنابر تجربه‌ای که دارند همه انتظار روی دادن مشکلی دیگر را می‌کشند و همین مسئله باعث ایجاد استرس، فشار، ترس و .... در خانواده فرد معتاد می‌شود.

دروغگویی 

اعضای خانواده معمولا این مشکل را که برای یکی از اعضای خانواده اتفاق افتاده است از بقیه مخفی کنند. آن‌ها به بچه‌ها، فامیل، آشنایان، همسایه ها، طلبکارها،کارفرما و حتی خودشان دروغ می‌گویند.

تقصیر و گناه 

اعضا خانواده سعی می‌کنند هر کدام خود را به نحوی برای اعتیاد آن فرد مقصر و گناهکار بدانند و بهانه‌های مختلفی بیاورند. آن‌ها تصور می‌کنند که اگر فلان کار را می‌کردند یا فلان کا را نمی‌کردند اعتیاد او متوقف می‌شد یا اصلا ایجاد نمی‌شد.

تنهایی 

گفتگو و روابط خانوادگی عمیقا تحت تاثیر قرار می‌گیرد. اعضای خانواده دیگر قادر نخواهند بود مثل سابق با هم گفتگو داشته باشند بیشتر حرف‌هایشان به بحث و جدال تبدیل می‌شود و دوست داشتن و محبت از خانواده دور می‌گردد. اعضای خانواده یاد می‌گیرند که اعتماد نکن، حرف نزن، احساس نداشته باش و حتی نمی‌توانند درباره کوچک‌ترین مشگل گفتگو کنند.

انتقال وظایف 

سایر اعضای خانواده مجبور هستند که وظایف و مسئولیت‌های فرد معتاد را به عهده گیرند. مسئولیت‌هایی مثل نقش پدری یا مادری، تعهدات مالی، کارهای خانه داری. در خانواده هایی که یکی از والدین معتاد هستند فرزند بزرگ خانواده معمولا جور آن فرد معتاد را می‌کشد.

 

ناامیدی و خلا درونی 

 

خشم، آسیب و شکست‌های متوالی طی این مدت باعث از بین بردن هر گونه امید،  ایمان و وحدت شده است. اعتیاد مثل هر بیماری کشنده دیگر همه جنبه‌های زندگی را نابود می‌کند.

مشکلات جنسی 

روابط جنسی به طور کلی در خانواده در هم شکسته می‌شود. والدین دیگر حتی قادر به گفتگو با هم نیستند چه برسد به اینکه با هم همبستر شوند. با سرکوب کردن امیال غریضی عملکرد و رفتارهای پرخاشگری و عصبانیت اوج می‌گیرد و محیط خانه همیشه ناامن است.

تغییر عشق 

اعضای خانواده کم کم از کسی که قبلا دوستش داشتند متنفر می‌شوند. تغییرات شگرفی در احساسات خانواده پدید می‌آید که بخصوص برای بچه‌ها تدام با احساس گناه خواهد بود.

 

میل به مجازات 

اعضای خانواده تمایل زیادی برای مجازات کردن فرد معتاد پیدا می‌کنند. آن‌ها او را برای اینکه باعث آسیب رسیدن به آن‌ها شده است مقصر و گناهکار می‌دانند. معمولا افراد آسیب دیده خود شروع به آسیب رساندن به دیگران می‌کنند.

ناراحتی در برابر تغییر 

وقتی اعضای خانواده یاد می‌گیرند که چطور در برابر این اعتیاد مقاومت کنند و راه زندگی خود را ادامه دهند معمولا قبول نمی‌کنند که خودشان هم در طی این مشکل تاثیر گرفته‌اند و باید برای خود و بچه‌ها کمک بگیرند.

آموزش 

اعضای خانواده باید حقیقت تاثیر این بیماری بر روی خود فرد معتاد و تاثیر آن بر روی خانواده را درک کنند. برای آگاهی یافتن در مورد این مسائل تنها راه حل گروه‌های پشتیبان است که در هر اجتماعی مشغول به فعالیت هستند. از این رو برای اینکه آسیب‌های اجتماعی و خانواده را در طیف نزولی قرار دهیم موسسه رهپویان آوای رهایی ضمن اینکه به درمان فرد معتاد می‌پردازد در کنار آن آموزش‌هایی که به فرد تحت درمان داده می‌شود خانواده را نیز تحت درمان قرار می‌دهند. کارشناسان این موسسه بعد از درمان فرد آسیب دیده از اعتیاد بر اولویت آموزش خانواده تاکید دارند. زیرا بستر خانواده می‌بایستی مهیای استقبال صحیح از فرد تازه بهبود یافته باشند تا به مرور آسیب‌های اجتماع خانواده کاهش یابد و در این راستا مشاورین و متخصصین مجرب موسسه رهپویان آوای رهایی تمام تلاش خود را می‌کنند.

ما مدعی نیستیم که بهترینیم، مفتخریم انتخاب بهترینهاییم.         

     
موسسه رهپویان آوای رهایی
تیم پیشگیری و درمان